Köken itibariyle Fransızcadan gelen paradoks kelimesi, görünürde olan bir şeyin aslında görünenden daha farklı olması, şaşırtması veya algı yanılsaması durumuna denir. Günümüzde oldukça fazla kullanılan bir kelimedir. Yaygın kullanımda aslında çoğu zaman gerçek anlamının dışında maalesef cümle içerinde yer alabilmektedir.
Sözlük anlamı itibariyle, kökleşmiş inançlara aykırı olan kanı veya şaşırtma amacı güden duygu ve düşünce olarak tanımlanmaktadır. Türkçede açmaz veya çelişki anlamı da taşımaktadır. Ama paradokslar kendi içerisinde bir mantık barındırmaktadır.
Özellikle şekiller veya çizimler üzerinde ilk bakışta algıladığımız çelişkili durumun biraz daha ayrıntılı incelenmesiyle aslında çelişkili olmadığını anladığımız durumlar buna verilebilecek iyi bir örnektir. Üst üste binen şekil ve resimlerin oluşturduğu illüzyon da buna verilebilecek bir başka örnektir.
Bunun kelimeler ile yapılmasına da paradoksal düşünce denmektedir. Kökleşmiş düşünceler veya geçmişi çok eskilere dayanan ön yargılara karşı olan bir söylem de paradoksa bir örnek oluşturmaktadır. Aslında tek kelimeyle, işin içinden çıkılmaz bir hale veya düşünceye paradoks diyebiliriz.